کارگو (Cargo) در واقع به محصولات یا کالاهایی گفته می‌شود که از طریق یکی از وسایل نقلیه مثل کامیون، ون، هواپیما، قطار یا کشتی (از ۳ طریق هوایی، زمینی و دریایی) حمل می‌شوند تا از نقطه‌ای به نقطه دیگر برسند.

تعریف BusinessDictionary.com از کارگو:

کارگو کلیه اقلام، کالاها، مواد و اجناسی است که با هواپیما، کشتی، قطار و کامیون حمل می‌شوند و برای آن‌ها بارنامه یا صورت بار صادر می‌شود.

ریشه واژه کارگو

این کلمه برای اولین بار در سال ۱۶۵۰ در زبان انگلیسی با معنی “بارگیری بار در کشتی” ظاهر شد. این کلمه از واژه اسپانیایی “cargo” گرفته شده و به معنی “بار” است که ریشه آن هم اسپانیایی (“cargar” به معنی “بارگیری”) است.

دیدگاه سنتی نسبت به تفاوت کارگو و فریت بار

در گذشته واژه‌های فریت بار و کارگو براساس وسیله نقلیه‌ ای انتخاب می‌شدند که با آن محصول یا کالا حمل می‌شد. به عنوان مثال وقتی پای حمل و نقل هوایی به میان می‌آمد، معمولاً کارگو جایگزین فریت می‌شد و همین امر برای حمل و نقل با کشتی نیز صادق بود.

اما بالعکس قطارها، تریلرها و کامیون‌هایی که محموله‌ای را از طریق راه‌های زمینی از نقطه‌ای به نقطه دیگر منتقل می‌کردند، عموماً با عنوان فریت بار از آن‌ها یاد می‌شد.
به طور کلی براساس دیدگاه سنتی، به انتقال کالاهایی که از طریق مسیرهای آبی و هوایی انجام می‌گرفت “فریت” و به انتقال کالاهایی که از طریق مسیرهای زمینی و ریلی انجام می‌گرفت، “کارگو” گفته می‌شد.

بیمه باربری و بیمه کارگو

بر حسب قانون در حوزه‌های قضایی، بیمه هم شامل باربر یا شخص حامل و هم شامل محموله یا کالا خواهد شد. شخص حامل یا آژانس‌های ترابری بهتر است بیمه پرداخت کنند. به ویژه زمانی که محموله زیاد یا دارای ارزش است، باید از بیمه کارگو استفاده کنند تا از کالاها در برابر آسیب‌های مختلف، سرقت یا خسارت هنگام حمل و نقل محافظت شود.

به طور معمول از زمانی که کالاها تحویل گرفته می‌شوند تا زمانی‌که به مقصد نهایی برسند، بیمه هرگونه خسارت را پوشش خواهد داد.

بیمه نامه در واقع نوعی سند است که در برابر خطرات پیش بینی نشده، تعهدات کافی را برای اطمینان خاطر از به سلامت رسیدن محموله به شما خواهد داد.

مراحل کارگو

فرآیند انجام کارگو شامل مراحل زیر می‌شود:

1. درخواست ارسال بار و محموله مورد نظر به شرکت ارائه دهنده خدمات کارگو و اعلام مشخصات دقیق کالاها
2. پرداخت هزینه های کارگو پس از اعلام توسط شرکت
3. انجام مراحل اداری لازم و دریافت فاکتور
4. ارائه مدارک و مشخصات کالاها و سپس تحویل اجناس و کالاها
5. بسته بندی کالاها توسط شرکت خدمات کارگو
6. پیگیری بار پس از رسیدن پروازهای کارگو به مقصد مورد نظر

عوامل موثر بر هزینه و زمان کارگو

قاعدتاً هرچه مسیر کوتاه‌تر و وسیله نقلیه سریع‌تر باشد زمان تحویل بار کوتاه‌تر خواهد بود، اما در مورد هزینه باید گفت که هر زمان که می‌خواهید محموله‌ای را جابه‌جا کنید، ۱۰ عامل می‌تواند بر هزینه‌های کارگو مؤثر باشد.

ریسک‌‌های محتمل

مثلاً تصور کنید که بار شما باید از مسیری عبور داده شود که خطرات مربوط به دزدان دریایی، محموله را تهدید می‌کند؛ بنابراین در این صورت لازم است تا هزینه‌های بیشتری بپردازید.

ضریب تعدیل ارز (CAF)

افراد حامل برای اینکه بتوانند ضررهای ناشی از مبادله را که معمولاً نیاز به تبدیل ارزهای مختلف به یکدیگر دارند را جبران کنند، ممکن است هزینه‌های متفاوتی در نظر بگیرند.

هزینه تحویل

هزینه تحویل، تقریباً مشابه هزینه وانت بار است، با این تفاوت که هزینه حمل و نقل کالا از انبار واقع در ترمینال، فرودگاه، بندر و … در مقصد تا نقطه تحویل نهایی را پوشش می‌دهد. این هزینه نیز مثل وانت بار بر اساس هزینه سوخت، وزن بار و مسافت متغیر است.

عوارض گمرکی

عوارض گمرکی که مالیات گمرکی نیز نامیده می‌شود، هزینه‌ای است که برای انواع کالاها متفاوت است. وقتی محموله به مقصد می‌رسد، این هزینه باید به گمرک پرداخت شود. بسته به نوع محموله هزینه‌ها متفاوت خواهند بود.

هزینه امکانات و خدمات

استفاده از امکانات و خدمات بدون هزینه نخواهد بود. هر چه این امکانات بیشتر باشند، هزینه‌های بالاتری را به دنبال خواهند داشت. مثلاً برای بارگیری و تخلیه بار نیاز به کارگرانی است تا این عملیات را انجام دهند که این مورد بسته به نوع کالا و مقدار آن متغیر خواهد بود.

کالای مجاز برای کارگو چیست؟

نمی‌توان حمل و نقل کارگو را برای همه انواع کالاها انجام داد. هر کشوری براساس سیاست‌های خاصی که دارد ورود برخی کالاها را به کشور خود ممنوع می‌کند. در صورت استفاده از کارگو برای این خدمات وارد کننده مجرم شناخته می‌شود.

کالاهای ممنوعه شامل موارد مختلفی مانند اسلحه، مشروبات الکلی و … می‌شود. مواردی هم ممکن است پیش بیاید که ورود کالایی به طور موقتی و در برهه‌ای از زمان ممنوع شود.
ورود برخی کالاها هم نیاز به مجوز دارد مانند کالاهای دارویی و بهداشتی. البته دریافت مجوزهای ورود این نوع اقلام برعهده واردکننده است.

بدون شک هر کشوری نمی‌تواند همه چیز را با هم داشته باشد و به درجه‌ ای از خود کفایی برسد که همه محصولات مورد نیاز خود را تولید کند؛ بنابراین مقوله حمل و نقل، جابه‌جایی، صادرات و واردات محصولات و محموله‌ها و در کل مسئله کارگو یکی از مسائلی است که از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است.